Zastanawiasz się, jak obniżyć koszty opieki nad dzieckiem? Dofinansowanie do żłobka to ważne wsparcie dla wielu polskich rodzin. Od 1 października 2024 roku obowiązują nowe zasady programu. Dowiedz się, kto i ile może otrzymać na pokrycie opłat za żłobek, klub dziecięcy lub opiekę dziennego opiekuna.
Dotychczasowe dofinansowanie do żłobka (do 30.09.2024)
Dofinansowanie pobytu dziecka w żłobku działa od 1 kwietnia 2022 roku. Była to istotna pomoc finansowa dla rodziców. Program miał na celu ułatwienie powrotu na rynek pracy. Świadczenie przysługiwało na dzieci uczęszczające do żłobka. Obejmowało też kluby dziecięce i dziennych opiekunów.
Kto mógł otrzymać 400 plus?
Dofinansowanie przysługiwało rodzicom. Mogli je dostać opiekunowie prawni dziecka. Inne osoby z powierzoną przez sąd opieką także kwalifikowały się. Obywatele Ukrainy legalnie przebywający w Polsce również mogli ubiegać się o wsparcie. Prawo do dofinansowania nie zależało od dochodów rodziny.
Ile wynosiło dofinansowanie?
ZUS mógł przyznać maksymalnie 400 zł miesięcznie. Kwota ta trafiała bezpośrednio do placówki opieki. Dofinansowanie obniżało opłatę za pobyt dziecka. Nie pokrywało kosztów wyżywienia. Była to forma wsparcia bezgotówkowego. Maksymalna kwota wynosiła 400 złotych na jedno dziecko.
Dofinansowanie a Rodzinny Kapitał Opiekuńczy
Nie można było pobierać obu świadczeń na to samo dziecko. Rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO) przysługuje na drugie i kolejne dziecko. Dotyczy dzieci w wieku od 12 do 35 miesięcy. Jeśli dziecko kwalifikowało się do RKO, rodzic musiał wybrać jedno świadczenie. Na inne dzieci w rodzinie można było pobierać RKO.
Jak złożyć wniosek o 400 plus?
Wniosek o dofinansowanie składało się elektronicznie. Dostępne platformy to PUE ZUS i portal Emp@tia. Można było też skorzystać z bankowości elektronicznej. Wniosek można było złożyć najwcześniej w dniu rozpoczęcia przez dziecko opieki. Złożenie wniosku w ciągu 2 miesięcy dawało wyrównanie. ZUS informował o decyzji na PUE ZUS.
ZUS zakładał profil na PUE ZUS dla wnioskodawcy. Umożliwiało to śledzenie statusu wniosku.
Nowe świadczenie „Aktywnie w żłobku” (od 01.10.2024)
Od 1 października 2024 roku dotychczasowe dofinansowanie zostało zastąpione. Wprowadzono nowe świadczenie „Aktywnie w żłobku”. Jest to część programu „Aktywny rodzic”. Ustawa z dnia 15 maja 2024 r. wprowadziła te zmiany. Program ma wspierać rodziców w powrocie do aktywności zawodowej.
Dla kogo „Aktywnie w żłobku”?
Świadczenie przysługuje rodzicom dzieci. Dziecko musi uczęszczać do żłobka. Może też być w klubie dziecięcym. Opieka dziennego opiekuna również kwalifikuje. Świadczenie przysługuje bez względu na wysokość dochodu. Można je dostawać, nawet pobierając 800 plus. Obywatele Ukrainy mogą ubiegać się o to świadczenie. Muszą przebywać legalnie w Polsce przez co najmniej 365 dni. Nie przysługuje obywatelom Ukrainy przybyłym w związku z działaniami wojennymi. Świadczenia przysługują zamieszkałym w Polsce. Dotyczy obywateli polskich i UE/EFTA. Inni cudzoziemcy z legalnym pobytem też się kwalifikują.
Wiek dziecka a świadczenie
Świadczenie przysługuje do końca roku szkolnego. Dotyczy roku, w którym dziecko ukończy 3. rok życia. Jeśli trudno o miejsce w przedszkolu, świadczenie może przysługiwać dłużej. W takim przypadku przysługuje do końca roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 4. rok życia.
Ile wynosi „Aktywnie w żłobku”?
Standardowa kwota świadczenia to 1500 złotych miesięcznie. Jeśli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności, kwota wzrasta. Wynosi wtedy 1900 złotych miesięcznie. To znacznie więcej niż dotychczasowe 400 zł.
Świadczenie wypłacane jest na konto placówki. Podmiot ustala opłatę podstawową. Limit opłat za żłobek, od którego oblicza się dofinansowanie, może być określony. Od 1 października 2024 r. do 31 marca 2025 r. limit ten wynosi 2200 zł. Rodzic może otrzymać dofinansowanie do 1500 zł.
Czy świadczenie „Aktywnie w żłobku” pokrywa wyżywienie?
Nie, świadczenie „Aktywnie w żłobku” obejmuje wyłącznie koszty opieki. Nie pokrywa opłat za wyżywienie dziecka w placówce.
„Aktywnie w żłobku” a inne świadczenia
Program Aktywny Rodzic oferuje trzy świadczenia. Są to „Aktywni rodzice w pracy”, „Aktywnie w żłobku” i „Aktywnie w domu”. Na to samo dziecko, za dany miesiąc, można otrzymać tylko jedno świadczenie. Rodzice mogą zmieniać wybrane świadczenie. Wybór zależy od decyzji rodzica. Świadczenie „Aktywnie w żłobku” można łączyć ze świadczeniem wychowawczym z programu „Rodzina 800+”. Można je też łączyć z rodzinnym kapitałem opiekuńczym na inne dziecko w rodzinie.
Jak złożyć wniosek o „Aktywnie w żłobku”?
Wnioski o świadczenie można składać od 1 października 2024 roku. Złożysz go wyłącznie elektronicznie. Możesz skorzystać z Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Dostępna jest także aplikacja mobilna mZUS. Inne opcje to portal Emp@tia i bankowość elektroniczna. Bank Pekao S.A. planuje umożliwić składanie wniosków przez bankowość internetową.
Terminy składania wniosków
Wniosek można złożyć najwcześniej w dniu rozpoczęcia przez dziecko opieki. Jeśli złożysz wniosek w ciągu 2 miesięcy od tego dnia, otrzymasz wyrównanie. Dofinansowanie będzie przyznane od dnia rozpoczęcia pobytu w żłobku. Wnioski można składać od 1 października 2024 r. Można to zrobić w ciągu 3 miesięcy od 1 października 2024 r. dla dzieci objętych opieką przed tą datą.
Wymagane dokumenty
Do wniosku należy dołączyć odpowiednie dokumenty. Potrzebne są dane identyfikacyjne. To imię i nazwisko, data urodzenia, adres zamieszkania. Wymagane jest obywatelstwo i PESEL. Podaj też dane instytucji opieki. Jeśli dziecko nie ma PESEL, dołącz akt urodzenia. Jako opiekun prawny dołącz zaświadczenie sądu opiekuńczego. Inne dokumenty mogą obejmować zaświadczenie sądu opiekuńczego o postępowaniu o przysposobienie. Potrzebne może być orzeczenie sądu o ustaleniu opiekuna. Czasem wymagane jest zaświadczenie z powiatowego centrum pomocy rodzinie.
Co zrobić w przypadku zmiany placówki opieki?
Należy pamiętać o złożeniu nowego wniosku w przypadku zmiany żłobka lub opiekuna dziennego. Zapewni to ciągłość wypłaty świadczenia.
Dofinansowanie dla placówek – Program Maluch Plus
W Polsce są różne źródła dofinansowania żłobków. Program rozwoju instytucji opieki to „Maluch plus”. Trwa od 2022 do 2029 roku. Ma na celu zwiększenie liczby miejsc opieki. Środki pochodzą z budżetu państwa. Dostępne są też środki z Unii Europejskiej. Nabór wniosków trwa do 30 czerwca 2024. Trwa też nabór ciągły do końca 2025 r. lub do wyczerpania środków.
Zmiany w programie Maluch Plus
Program wprowadził kluczowe zmiany. Minimalny wskaźnik obsadzenia obniżono z 80% na 60%. Długość okresu trwałości projektu skrócono. Zmniejszono go z 3 lat do 2 lat. To ułatwia realizację projektów. Warto dokładnie zapoznać się z dokumentacją konkursową.
Jak otworzyć żłobek z dofinansowaniem?
Program Maluch Plus wspiera tworzenie nowych miejsc. Wspiera też funkcjonowanie istniejących placówek. Dofinansowanie może pokryć część kosztów. Może wynieść do 50% kosztów w programach rządowych. Samorządowe dotacje zależą od lokalnych uwarunkowań. Fundusze unijne mogą pokryć od kilku do kilkudziesięciu procent kosztów. Warto skonsultować się z doradcami. Instytucje wspierające inicjatywy pomogą w procesie.
Praktyczne wskazówki dla rodziców
Złożenie wniosku w terminie jest kluczowe. Umożliwi to uzyskanie wsparcia finansowego. Sprawdź warunki spełniane dla uzyskania dofinansowania. Nie obowiązuje kryterium finansowe dla „Aktywnie w żłobku”. Dofinansowanie można uzyskać na każde z dzieci. Złóż wniosek drogą elektroniczną. ZUS przygotował instrukcje, jak dosłać załączniki.
Warto regularnie sprawdzać oficjalne źródła informacji. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej publikuje aktualizacje. Można konsultować się z ekspertami. Specjaliści w dziedzinie prawa rodzinnego mogą pomóc.
Jak wybrać żłobek?
Przy wyborze placówki zwróć uwagę na kilka aspektów. Lokalizacja jest ważna. Sprawdź liczbę dzieci w grupie. Kwalifikacje personelu mają znaczenie. Opinie innych rodziców są cenne. Dobrze sprawdza się stopniowe oswajanie dziecka z nowym miejscem. Dzieci są przyjmowane od 6. lub 12. miesiąca życia. Godziny otwarcia żłobków są różne. Zazwyczaj mieszczą się między 6:30 a 17:30.
Można sprawdzić rejestr żłobków i klubów dziecięcych. Dostępny jest też wykaz dziennych opiekunów. Linki do tych rejestrów są dostępne online.
Co zrobić w przypadku odmowy przyznania świadczenia?
Można odwołać się od niekorzystnej decyzji ZUS. Postępuj zgodnie z pouczeniem zawartym w decyzji.
Podstawa prawna
Programy opieki nad dziećmi regulują ustawy. Podstawą prawną jest Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Nowe świadczenie „Aktywnie w żłobku” wprowadziła Ustawa z dnia 15 maja 2024 r. o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic”.
Warto zapoznać się z przepisami. Zapewni to prawidłowe złożenie wniosku.
